به گزارش شبکه علمی ثریا به نقل از فرهنگ امروز، بسیاری از شارحان نیچه کتاب «فلسفه در عصر تراژیک یونان» را قرینه نخستین اثرش، «زایش تراژدی»، میدانند. نیچه چندینبار سراغ این کتاب میرود، با عناوین مختلف و بر پایه برنامههای گوناگون، ولی هرگز کتابی با این عنوان منتشر نمیکند. به زعم شارحانش اگر این رساله منتشر شده بود، اثر آن به اندازه «زایش تراژدی» تکاندهنده میبود. «زایش تراژدی» در سال ١٨٧٢ دیدی از یونانیان ارائه کرد که هیچ سنخیتی با افکار آن دوران و آرمانهای فکورانهاش نداشت و ازاینرو، باعث شد زندگی دانشگاهی نیچه تقریباً از بین برود. علیه «زایش تراژدی» جزوهها و مقالات بسیاری نوشته شد که با تمام قوا و با منطق عقل سلیم و عافیتطلبی به نیچه تاختند. چنانکه برای مدتی هیچ دانشجویی نداشت. بسیاری از اساتید فلسفه آلمانی به دانشجویان توصیه میکردند سر کلاسهای نیچه نروند. کتاب «فلسفه در عصر تراژیک یونان» حاصل این دوره از تفکر نیچه است. البته کتاب حاضر هرگز کامل نشد، منتها نیچه از میان انبوه یادداشتها و قطعات پرحجم نسخه تروتمیزی در فاصله یکی، دوساله پس از نگارش فراهم میکند که همواره به آن همچون دستنوشته کتاب کامل جدیدی استناد میکرد. تا اینکه پارههای اصلی آن در این کتاب گنجانده میشود که حتی در طرح اولیه «اراده معطوف به قدرت» نیز آشکار است: از یکسو، نیچه تصوری از پیوند نزدیک و اتحادی دارد که بین تفکر فلسفی و هنر تراژیک هست و از سوی دیگر، این تفکر و این هنر را در تمدنی مشخص میجوید. نیچه هدف روشنی را دنبال میکرد: «هدف من این است که میان فرهنگ ما و عهد باستان دشمنی آشکار به بار آورم. هر آن کس که آرزو دارد اولی را خدمت کند باید از دومی بیزار باشد». نیچه در ظاهر کوشید دستکم دو کتاب بنویسد که در یکی با فیلسوفان سروکار داشته باشد و در دیگری با زبانشناسان تاریخی و کلاسیک. به عبارت دیگر، اولی کتابی است درباره خاستگاه فلسفه و دومی کتابی است درباره خاستگاه هنر تراژیک. بهتازگی ترجمه «زایش تراژدی» منتشر شده و کتاب حاضر را نیز مجید شریف در دهه ٧٠ به فارسی ترجمه و منتشر کرد.
این کتاب بیشتر گزارشی است درباره برخی فیلسوفان تا کتابی مرجع از مکتبهای فلسفی یا تاریخ دورهای خاص در فلسفه. اما گزارش نیچه در این کتاب تفاوت بارزی با آثار دیگر در این زمینه دارد: او با فیلسوفان بهگونهای برخورد میکند که انگار قهرمان تراژیکاند، یا دستکم چهرههایی در روزگاری که همچون درامی تراژیک بر صحنه جهان به نمایش درمیآمدند. او دو دلمشغولی اساسی در این کتاب دارد: نخست اینکه فیلسوفان پیشسقراطی، که بناست تصویری از «ابرانسان» ارائه دهند، چگونهاند و بر این مبنا چه پیشنهاد معتبری را برای فیلسوف مدرن، که بناست به شیوه آنان «پزشک تمدن» باشند، ارائه میدهند؟ او در این کتاب بهترتیب طالس، آناکسیماندر، هراکلیتوس، پارمنیدس و آناکساگوراس را معرفی میکند. به فیثاغورث اشارهای گذرا دارد و یادداشتهای او درباره دموکریتوس و امپدوکلس بیش از پیش تکهتکهاند و به قوت قبلیها نیستند، شاید به این دلیل که به چهره سقراط بسیار نزدیک شده بود. او در یکی از یادداشتهای اولیهاش مینویسد: «بگذارید اعتراف کنم که سقراط آنقدر به من نزدیک است که تقریباً پیوسته با او در حال جنگم». البته با این تأکید که در نظر او «هر چیزی در مورد سقراط خطاست». او مدعی است میخواهد در این کتاب داستان سادهشده برخی از فیلسوفان را بازگو کند. ولی در مورد هر یک از فیلسوفان فقط شمار بسیار اندکی از دیدگاههای آنها ذکر شده است و البته برخی نیز از زاویه دید او تغییراتی بنیادی کردهاند، تا حدی که شاید سخت بتوان چنین آرایی را نزد آنها جست. مثلاً از قول طالس، فیزیکدان و خردگرای محض، میگوید «همه چیز پر از خدایان است» یا آناکسیماندر نیچه ظاهراً دچار بدبینی تراژیک است، هراکلیتوس او بهگونهای است که شباهت بسیاری به شوپنهاور دارد و حتی افلاطون را ترکیبی از عناصر سقراطی و فیثاغورثی و هراکلیتوسی میداند. بااینحال، مساله اصلی نیچه در این گزارش نیز همچنان سقراط است. او مینویسد: «من درک میکنم که فیلسوفان نخستین، پیشگامان یک اصلاح یونانی و نه پیشگامان سقراط بودند. اصلاح آنان هرگز نتیجهبخش نبود. با فیثاغورث این اصلاح به صورت فرقهای باقی ماند... امپدوکلس مصلح بزرگی است که شکست خورد، چون او کامیاب نشد، تنها سقراط باقی ماند».
نیچه از گزارش خود نتیجه میگیرد که تفکر یونانی در دوره تراژیکها یک بدبینی یا یک خوشبینی هنرمندانه است، داوری آنان در باب زندگی اهمیت بیشتری دارد، نسبت به واقعیت بهشدت بیاعتمادند و در میان فیلسوفان پیشسقراطی «هیچکس خدایی را که همه چیز را به بهترین وجه آفریده باشد نمیپذیرد». او نشان میدهد اگر همه اینان در برابر یک تراژدی قرار میگرفتند چگونه میبودند: فیاغورث، آناکسیماندر، امپدوکلس در آن تراژدی آینه بدبختی وجود را میدیدند، پارمنیدس نمودی زودگذر، هراکلیتوس و آناکساگوراس ساختمانی زیباشناختی و تصویری از قوانین جهانگیر و دموکریتوس نتیجه ماشینهای گوناگون را. حتی افلاطون نیز در این قاب وقتی میفهمد دولت با تمدن نوین شناخته میشود و هویت میگیرد از دولت میگسلد. اما طبق انتظار باز به سقراط میرسد و تأکید دارد با سقراط آن خوشبینیای که دیگر هیچچیز هنرمندانهای دربر ندارد، غایتشناسی و باور به خدای نیک آغاز میشود. نیچه در این کتاب نشان میدهد شکآوری سقراطی حربهای است علیه تمدن و علم پیشین و ازاینرو از «پزشک تمدن» میگوید. مسالهای که نیچه آن را سقراط مینامد در سراسر زندگی او مانعی بود رفعناشدنی که تا آخر پیش پای او باقی ماند. جان کلام نقد و استدلال او را باید در کتاب قبلیاش، «زایش تراژدی»، دنبال کرد. اما به هر صورت، دخلوتصرف خلاقانه نیچه در گزارش از فیلسوفان پیشسقراطی بههیچروی با ادعای او در این کتاب ناسازگار نیست. چراکه نیچه قصد دارد «نمونههای عظمت انسانی» و چهرههای «ابرانسان» را معرفی کند و در این راستا گزارش او از چهرههایی که با طالس آغاز میشود و با دموکریتوس اتمباور پایان مییابد مثالزدنی است.
شرق
ایجاد ظرفیت فرا مرزی در تور تجاری گرجستان صنعت ساختمان
تدوین آئیننامه تاسیس و اداره موزههای دانشگاهها و مراکز آموزشی و پژوهشی کشور
یمن جایگزین مهمان ویژه نمایشگاه کتاب شد
کتاب تفسیر سوره تغابن منتشر شد
وعده صادق خروجی دانشگاهها بود
جشنواره گل و گلابگیری میمند - استان فارس
دلایل مدرسههراسی»و راههای ترغیب دانشآموز به مدرسه
نیاز به فضاهایی برای شادی دختران و سپری کردن اوقات فراغت آنان داریم
اپراتور اختصاصی هوش مصنوعی راهاندازی می شود
جهاد تبیین دستاوردهای نظام بزرگترین رسالت ما در آموزش و پرورش است
کادر؛ فراتر از قلمرو عکاسی
ملاکهای افزایش شهریه مدارس غیردولتی
محکومیت شدید برخوردهای خشونت آمیز علیه اساتید و دانشجویان غربی
تجمع دانشگاههای ایران در حمایت از خیزش دانشگاهیان آمریکایی
واکنش رییس دانشگاه تهران به سرکوب اعتراضات دانشجویان آمریکایی
قرنطینهشدن کتابهای مشکوک به آرسنیک در کتابخانه ملی فرانسه
عرضه صفات الهی در کتابفروشیها
عرضه سه نمایشنامه جدید سوره مهر در نمایشگاه کتاب
پیام نوریها میتوانند از امروز محل آزمون پایان ترم خود را تغییر دهند
دانشگاه امیرکبیر حرکت شجاعانه دانشگاهیان آمریکا و اروپا در حمایت از مردم غزه را ستود
مهارت آموزی معلمان در دستور کار آموزش و پرورش باشد
وجدان بیدار دانشگاهیان جهان در مقابل نسل کشی غزه خروشید
قدردانی وزیر علوم از دستاندرکاران حفظ سلامت کنکور
دهه سرآمدی آموزش در دانشگاهها از امروز آغاز شد
دانشجویان و اساتیدِ ایرانی، حمایت از مردم فلسطین را رسالت اصلی خود بدانند
امروز، آخرین مهلت انتخاب رشته دکتری
ارائه خدمات مشاورهای – آموزشی، آنلاین و حضوری مرکز روانشناختی جهت برای عموم
کدام دانشگاههای آمریکا صحنه اعتراضات دانشجویی حمایت از غزه است؟
۴ هزار و ۱۹۳ نفر از دانشجویان متاهل وام تحصیلی دریافت کردند
تجمع دانشگاهیان دانشگاه تهران درحمایت از خیزش دانشجویان در آمریکا
شورای عالی انقلاب فرهنگی در نظارت و پیگیری مصوباتش جدی است
محدودیت اعطای پایههای تشویقی اعضای هیات علمی لغو شد
ساحل شگفت انگیز دَستیر
کلید اولیه نوبت اول کنکور سراسری سال ۱۴۰۳ سهشنبه منتشر میشود
اجرای طرح سمپاد مهارتی در 11 استان کشور
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی: با قاطعیت میگوییم که تخلف در آزمون امسال صفر بوده است
افتتاح همزمان ۷ نیروگاه خورشیدی مدارس در ۶ استان
رفتار غیرانسانی آمریکا نسبت به دانشجویان معترض شرمآور است/ دانشگاهیان جهان باید خون گریه کنند
جمعه ۷ اردیبهشت نمایش «یاخته» باحضور خبرنگاران و عکاسان روی صحنه میرود
چالش کمبود معلم در استان مرکزی کاهش مییابد
بازدید رئیس ستاد برگزاری آزمونهای سراسری اردبیل از حوزههای امتحانی کنکور
لوگوی نود سالگی دانشگاه تهران منتشر شد
رمان جدید اکبر والایی چاپ شد/بر فراز کشتزاردر بازار نشر
زندگی عشایر فارس
تحویل واحدهای مسکونی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تا پایان شهریور
جذب امریه سربازی در پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی
امتیاز ویژه دانشجو معلمانی که زودتر از فارغالتحصیلی سرکلاس درس میروند
آخرین آمار توزیع کارت کنکور اعلام شد
برخی ابزارهای جاسوسی کنکور را در بدن کار گذاشتند/ داوطلبان کانالهای تقلب را ترک کنند
کنکوریها اضطراب نداشته باشند/ فرصت جبران وجود دارد
فهرست دانشگاههای خارج از کشور مورد تایید وزارت بهداشت اعلام شد
نتایج اولیه کنکور ۱۴۰۳ نیمه مرداد اعلام می شود
اختصاص 10 امتیاز رتبهبندی به 5709 دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان
کتاب «اُمّ علاء» در نمایشگاه کتاب عرضه میشود
تمهیدات لازم برای کنکور ۱۴۰۳ اندیشیده شد
رقابت کنکور ۱۴۰۳ با آزمون علوم ریاضی و علوم انسانی آغاز شد
جزییات آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو – معلم در کنکور ۱۴۰۳
اینترنت در زمان برگزاری نوبت اول کنکور ۱۴۰۳ قطع نمیشود
مراسم تقدیر از دست اندرکاران جشنواره جایزه ملی ثریا برگزار شد
60 درصد پروژهای مدرسهسازی در حال ساخت با مشارکت مردم است
منتخبین فرهنگی مجلس حضور در کمیسیون آموزش را در اولویت قرار دهند
مراقبت کنید تا اخلال و مشکلی در برگزاری کنکور سراسری رخ ندهد
ایجاد زیرساخت هوشمند رصد رشته مقاطع و رشته محلهای علوم پزشکی
پیگیر اجرای هدفمندسازی یارانههای دانشجویی در سال جدید هستیم
بیش از ۸ هزار عضو هیات علمی خانم در دانشگاهها فعالیت میکنند
ساعت ۱۲ امشب آخرین فرصت دریافت کارت ورود به جلسه کنکور ۱۴۰۳
نسلکُشی در فلسطین قلب همه بشریت را به درد آورده است
خبر خوش وزیر علوم برای اعضای هیأت علمی در شرف بازنشستگی
مراد صحرایی : ۱۰۰۰ هنرستان جدید در کشور ساخته می شود
از موج متلاطم بیثباتی مدیریتی تا بودجه دولتی؛ دلایل عدم اجرای ناکافی سندتحول بنیادین
پژوهشهای چراغ خاموش امنیت ایران را رقم زد
تظاهرات دانشجویان آرژانتین در پی کاهش ارائه آموزش عالی دولتی
کتابی که برای آشنایی با افغانستانیها باید خوانده شود
رییس سازمان بسیج اساتید: ۵۰ بسته سیاستی به مسئولان ارائه شد
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
آییننامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است
امضای تفاهمنامه فیمابین وزارت آموزشوپرورش و سازمان نظام پزشکی کشور
آخرین محور رویداد من یک دانشآموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد
ثبت سفارش کتابهای درسی آغاز شد
فراخوان ششمین دوسالانه بینالمللی کارتون کتاب منتشر شد
پیشفروش شنل نامرئی کننده آغاز شد+عکس
یک صفحه جدید به واتساپ اضافه میشود+عکس
بن سلمان از ساخت پروژه بلندپروازانهاش منصرف شد
دانشمندان قلب ماه را دیدند+عکس
نمونه ایرانی پدافند ضدهوایی که مشابه روسی است+عکس
ناسا برای بازگشت از سیاره سرخ دست به دامن ایلان ماسک شد
ورود قدرتمندترین گوشی نوبیا به بازار
انقلابی بزرگ در صنعت ترانزیت و موتورهای دیزلی اتفاق افتاد
رونمایی از سریعترین مرسدس بنز AMG+عکس
باتری این ریزسیاهچاله فضایی میتواند انرژی چند نسل یک خانواده را تامین کند
برای اولین بار اشعه ایکس برآمده از اتمها کشف شد
علت فیلتر دسکورد اعلام شد
هزینه نگهداری از خودروهای لوکس آمریکایی چقدر است؟
چین جنگندههای رادارگریز F۲۲ آمریکا را فلج کرد+عکس
پدافند ضدهوایی ایران که شبیه اس ۳۰۰ روسیه است+عکس
جاسوس همهفن حریف اوکراینیها که در جنگ با روسیه به کمکشان میآید
سریع ترین موشکهای مافوق صوت در سال ۲۰۲۴ معرفی شدند+عکس
نتایج اولیه آزمون استخدامی آموزش و پرورش اعلام شد
دوربین بامزهای که بدون عکس گرفتن شما را شگفت زده میکند+عکس
انتصاب در آموزش و پرورش
برگزاری زنگ آموزش همزمان با گرامیداشت هفته زمین پاک در مدارس شهر تهران
پیشثبتنام مدارس غیردولتی براساس شهریه سال گذشته است
پیشتازی ۲۶ درصدی داوطلبان زن در نوبت اول کنکور
آغاز پذیرش دانشجوی دکتری بدون آزمون در دانشگاه آزاد
آثار جشنواره مد و لباس نقش تنپوش در حال داوری است
پویش سلامت دهان و دندان ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برگزار میشود
شاسیبلند جدید چینی که با مدل تسلا مو نمیزند+عکس
آخرین محور رویداد من یک دانشآموزم با نام «امام مهربانی کلید خورد
برگزاری 90 رویداد در دانشگاه تهران به مناسبت جشن 90 سالگی
آییننامه مدرسه تراز سند تحول بنیادین نهایی شده است
نظراتی که حاوی توهین یا افترا به اشخاص ،قومیت ها ،عقاید دیگران باشد و یا با قوانین کشور وآموزه های دینی مغایرت داشته باشد منتشر نخواهد شد - لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.